Nowa jakość życia dla mieszkańców. 86 milionów dotacji na rewitalizacje pomorskich miast
Mieszkańcy dzielnic w Gdyni, Tczewie, Kartuzach oraz Wejherowie skorzystają m.in. ze specjalistycznych usług społecznych, których celem będzie ich aktywizacja zawodowa i społeczna. Odnowiona zostanie także lokalna infrastruktura. Łączna wartość 13 projektów to ponad 115 mln zł.
fot. Sławomir Lewandowski
6 czerwca marszałkowie Mieczysław Struk oraz Wiesław Byczkowski podpisali nowe umowy o dofinansowanie projektów z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Inwestycje dotyczą kompleksowej rewitalizacji wybranych dzielnic pomorskich miast: Gdyni (dzielnica Witomino-Radiostacja, rejon ulic Zamenhofa i Opata Hackiego oraz dzielnica Oksywie), Tczewa (na obszarze Starego Miasta i Zatorza), Kartuz (obszar Centrum Kartuz) i Wejherowa (obszar Śródmieścia). Projekty rewitalizacje zrealizowane zostaną na obszarach o łącznej powierzchni ponad 513 ha zamieszkałych przez ok. 27,8 tys. mieszkańców. Obejmą wsparciem w zakresie specjalistycznych usług i integracji społecznej ok. 718 mieszkańców.
Celem projektów rewitalizacyjnych jest zatrzymanie pogłębiającej się marginalizacji dzielnic, na których terenie występuje nawarstwianie się problemów społecznych (wysokie bezrobocie, występowanie ubóstwa oraz ognisk patologii i wykluczenia społecznego) oraz postępująca degradacja budynków i infrastruktury. Kluczowym zadaniem projektów jest doprowadzenie do trwałych zmian społecznych, przede wszystkim aktywizacji zawodowej oraz integracji społeczna mieszkańców objętych projektami dzielnic. W tym celu prowadzone będą m.in.: poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne i zawodowe, pomoc terapeutyczna, praca animacyjna w formie warsztatów zajęciowych, staże zawodowe, wsparcie edukacyjne i prawne. Działania skierowane będą do osób bezrobotnych, zagrożonych wykluczeniem społecznym, dzieci, młodzieży, seniorów oraz całych rodzin. Uzupełnieniem działań społecznych będą prace polegające na odbudowie zniszczonej infrastruktury: dróg, chodników, miejsc publicznych typu parki miejskie czy historyczna zabudowa centrum miast, ale również renowacji części wspólnych budynków mieszkalnych. Zadaniem projektów będzie także stworzenie infrastruktury koniecznej do prowadzenia wsparcia socjalnego (co ma zwiększyć dostępność usług społecznych dla mieszkańców) oraz działalności kulturalnej.
W Gdyni projekty rewitalizacyjne zostaną zrealizowane na terenie dzielnicy Witomino-Radiostacja, w rejonie ulic Zamenhofa i Opata Hackiego oraz dzielnicy Oksywie. Projekty wpłyną na poprawę jakości życia osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym m.in. przez zwiększenie liczby miejsc świadczenia usług społecznych oraz odbudowę zniszczonej infrastruktury.
Na rewitalizację zachodniej części dzielnicy Witomino-Radiostacja przeznaczonych zostanie 11,7 mln zł. Wsparciem specjalistycznym objętych zostanie 40 mieszkańców. Projekt zakłada modyfikację oferty placówki wsparcia dziennego. Ukierunkowana ona zostanie na dzieci i młodzież oraz rodziny. Prowadzone będzie poradnictwo psychologiczno-pedagogiczne oraz pomoc terapeutyczna dla rodzin, a także praca animacyjna z rodzinami w formie warsztatów zajęciowych. Utworzone zostanie Centrum Sąsiedzkie dedykowanego rozwojowi usług społecznych. W projekcie przewiduje się też zagospodarowanie terenów w sąsiedztwie Szkoły Podstawowej nr 35 pomiędzy ulicami Uczniowską i Nauczycielską, utworzenie ciągu pieszo-jezdnego i osiedlowych przestrzeni publicznych, przebudowę i/lub remonty części wspólnych budynków mieszkalnych oraz rozbudowę ulicy Nauczycielskiej.
Na rewitalizację Gdyni w rejonie ulic Zamenhofa i Opata Hackiego przeznaczonych zostanie ok. 17,2 mln zł. Ze wsparcia specjalistycznego skorzysta 45 mieszkańców. Poszerzona zostanie oferta placówki wsparcia dziennego, która działać będzie z większym ukierunkowaniem na dzieci i młodzież oraz rodziny. Prowadzone będzie poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne i wychowawcze dla rodzin, konsultacje i poradnictwo oraz terapia zajęciowa dla dzieci i młodzieży, organizowanie zajęć grup wsparcia dla rodziców. Rewitalizacja infrastrukturalna obejmie m.in. przebudowę ulicy Zamenhofa, wykonanie dojazdów do budynków wraz z miejscami parkingowymi, utworzenie ciągów pieszych i zagospodarowania rekreacyjnego na terenie osiedla, rozbudowę ulic Komierowskiego, Opata Hackiego i Św. Mikołaja wraz z zagospodarowaniem terenu, przebudowę i wyposażenie budynku przy ul. Opata Hackiego 33 wraz z zagospodarowaniem otoczenia oraz modernizację części wspólnych budynków mieszkalnych.
Na rewitalizację gdyńskiej dzielnicy Oksywie przeznaczonych zostanie ok. 20,4 mln zł. Ze wsparcia specjalistycznego w projekcie skorzysta 55 mieszkańców. Projekt zakłada realizację działań ukierunkowanych na rozwój usług wspierających rodzinę w prawidłowym pełnieniu jej funkcji: pomoc w opiece i wychowaniu dzieci w ramach placówek wsparcia dziennego oraz działania profilaktyczne ograniczające umieszczanie dzieci w pieczy zastępczej. Prowadzone będzie poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne, wychowawcze, terapia logopedyczna, pedagogiczna, psychoterapia, interwencja kryzysowa, wsparcie edukacyjne i prawne. Działania infrastrukturalne obejmą rejon dawnej wsi Oksywie z ulicami Dickmana, Śmidowicza, stworzenie Domu Sąsiedzkiego przy ulicy Śmidowicza 49, utworzenie traktu pieszego i parku leśnego pomiędzy ul. Bosmańską i Żeglarzy, prace przy lokalu na ul. Płk. Dąbka 52, budowę ul. Makowskiego z przejściem do ul. Arciszewskich i wykonanie chodnika wzdłuż ul. Arciszewskich, przebudowę układu komunikacyjnego w obrębie centrum dawnej wsi Oksywie, stworzenie infrastruktury rekreacyjnej w sąsiedztwie V Liceum Ogólnokształcącego, zagospodarowanie Osady Rybackiej, modernizację budynków komunalnych i wspólnot mieszkaniowych.
W Tczewie na rewitalizację obszaru Starego Miasta i Zatorza przeznaczonych zostanie ok. 20,1 mln zł. Wspartych zostanie 120 osób z rodzin, które mają trudności w prawidłowym funkcjonowaniu. Celem jest zmniejszenie zjawisk przemocy, uzależnienia i bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych oraz zwiększenie dostępu do usług społecznych skierowanych do rodzin. Prowadzone będą m.in. warsztaty umiejętności rodzicielskich, warsztaty i spotkania dla dzieci, młodzieży i dorosłych, spotkania edukacyjne z psychologiem i terapeutą, działania animacyjne. Zostaną wyremontowane budynki przeznaczone do pełnienia nowych funkcji społecznych: Forum Inicjatyw Społecznych, pomieszczenia biblioteczne, budynek przy Podgórnej 8 i przy Elżbiety 19 b. Zrealizowane zostaną: zagospodarowanie placu zadworcowego, kładka wraz z zagospodarowaniem terenu wzdłuż Kanału Młyńskiego, zagospodarowanie ul. Krętej i ul. Podgórnej, remont ul. Królowej Jadwigi, place zabaw, modernizacja infrastruktury technicznej dla renowacji przestrzeni publicznej, remont budynków mieszkalnych.
W Kartuzach na rewitalizację obszaru Centrum przeznaczonych zostanie ok. 26,3 mln zł. Ze wsparcia specjalistycznego skorzysta 203 mieszkańców korzystających z pomocy społecznej, wśród nich 35 osób niepełnosprawnych. Prowadzone będą: poradnictwo psychologiczne, doradztwo zawodowe, staże zawodowe, klub wolontariatu, klub środowiskowy rodzin. Gmina planuje utworzenie Centrum Usług Społecznych, w którym świadczone będą usługi dla osób niesamodzielnych, ich opiekunów oraz rodzin z problemami opiekuńczo-wychowawczymi. Prowadzone będzie także poradnictwo dla opiekunów osób starszych, teleopieka, poradnictwo indywidualne, zajęcia warsztatowe i ruchowe dla seniorów, klub dla rodzin, poradnictwo indywidualne dla rodzin, terapie i mediacje rodzinne, warsztaty umiejętności rodzicielskich. Zaadaptowany zostanie budynek Dworu Kaszubskiego. Powstanie w nim nowa infrastruktura pełniąca funkcje kulturalne. Zmodernizowane zostaną: rynek, parki oraz podwórka. Zaplanowano remonty budynków mieszkalnych.
W Wejherowie na rewitalizację obszaru Śródmieścia przeznaczonych zostanie ok. 19,3 mln zł. Ze wsparcia specjalistycznego skorzysta 250 osób. Będą one mogły uzyskać kwalifikacje zawodowe, a tym samym – szansę na zatrudnienie. Uczestnicy, dzięki prowadzonych zajęciom, zwiększą także umiejętności społeczne w zakresie m.in. komunikowania się, radzenia sobie z emocjami, autoprezentacji, wzrostu motywacji do poprawy swojej sytuacji życiowej. Przeprowadzone zostaną zmiany infrastrukturalne: adaptacja lokalu Klubu Integracji Społecznej przy ul. Kopernika 22, zagospodarowanie terenów miejskich: Parku nad rzeką Cedron i Parku Kaszubskiego, budowa powiązania drogowego łączącego ul. Parkową z ul. Mickiewicza, zagospodarowanie podwórek Wspólnot Mieszkaniowych i Spółdzielni Mieszkaniowej, dwa ciągi pieszo-rowerowe przy ul. Sobieskiego i wzdłuż rzeki Cedron.
Kompleksowa rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich będzie realizowana w formule tzw. projektów zintegrowanych, które polegają na realizacji w danej dzielnicy pakietu spójnych i wzajemnie powiązanych ze sobą projektów społecznych (finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS)) i infrastrukturalnych (finansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR)). Wszystkie działania podejmowane w ramach rewitalizacji łączy jeden wspólny cel – ożywienie społeczne (przez integrację społeczną mieszkańców, dostęp do wsparcia socjalnego i usług społecznych), gospodarcze (przez aktywizację zawodową i tworzenie miejsc pracy), uporządkowanie sfery przestrzenno- technicznej (wprowadzenie estetyki oraz ładu w wyglądzie i ukształtowaniu przestrzeni), oraz wsparcie w sferze środowiskowej (zmniejszenie hałasu oraz niskiej emisji poprzez uporządkowanie/ udrożnienie układów komunikacyjnych). Wzajemnie powiązana realizacja projektów społecznych i infrastrukturalnych ma przyczynić się do spójności i wysokiej efektywności podejmowanych zadań oraz trwałych zmian społecznych w dzielnicach objętych projektami.
Zakresy zintegrowanych projektów rewitalizacyjnych wynikają z programów rewitalizacji przygotowanych przez miasta. Te mają swoje źródła w precyzyjnych diagnozach potrzeb mieszkańców (na podstawie konsultacji społecznych) i problemów występujących w dzielnicach. Ostateczne zakresy projektów rewitalizacyjnych finansowanych z RPO WP 2014-2020 są wynikiem konsultacji pomiędzy Urzędem Marszałkowskim Województwa Pomorskiego (który pełni rolę Instytucji Zarządzającej RPO WP 2014-2020) a miastami. Koszty czy zadania, które nie mogą być finansowane ze środków unijnych, a ich realizacja jest konieczna ze względu na spójność przedsięwzięć rewitalizacyjnych, będą finansowane ze środków własnych miast.