Samorząd Województwa Pomorskiego otrzymał z Komisji Europejskiej informację o zamknięciu unijnego programu realizowanego przez zarząd województwa w latach 2007-2013. Województwo w 100% wykorzystało dostępne fundusze europejskie. Komisja Europejska potwierdzała również poprawność wydatkowania środków unijnych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013.

To dla nas ważna informacja. Komisja Europejska potwierdziła, że Zarząd Województwa Pomorskiego potrafi bardzo skutecznie korzystać ze środków unijnych, ale również, że robi to w sposób całkowicie poprawny i zgodny z prawem. Co często podkreślam: to zasługa doświadczonych i kompetentnych pracowników Urzędu Marszałkowskiego. Mamy najlepszą kadrę w Polsce. Cieszę się, że dzięki ogromnemu wspólnemu wysiłkowi udaje się maksymalnie wykorzystać szanse rozwojowe dla Pomorza. To dla nas duża satysfakcja i zachęta do dalszej pracy na rzecz regionu – mówi marszałek województwa pomorskiego, Mieczysław Struk.

Realizacja RPO WP 2007-2013 miała bezpośredni wpływ na poprawę jakości życia mieszkańców województwa, a także pozytywnie oddziaływała na gospodarkę regionu. Skala wsparcia była na tyle istotna, że RPO WP 2007-2013 przyczynił się do zmniejszenia w latach 2007-2015 różnicy w poziomie rozwoju regionu (wyrażonego w PKB na mieszkańca) w odniesieniu do średniej dla Unii Europejskiej. Dzięki realizacji programu regionalnego, w 2015 r. PKB w województwie pomorskim zwiększył się o blisko 1,2 mld zł, a liczba pracujących o ponad 9 tysięcy osób. RPO WP 2007-2013 stymulowało również inwestycje zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym.

Co udało się zrobić dla Pomorza?

W ramach RPO WP 2007-2013 zrealizowano 1 671 projektów o łącznej wartości ponad 6,9 mld zł, przy unijnym wsparciu w kwocie 3,9 mld zł. Ze względu na wahania kursu euro w efekcie wykorzystaliśmy ponad 100% dostępnej początkowo kwoty, a dokładnie 100,51%. Łącznie z innymi Programami polityki spójności Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 w sposób niekwestionowany przyczynił się do skoku rozwojowego regionu w wielu obszarach życia zarówno gospodarczego jak i społecznego. Dzięki środkom unijnym możliwa była realizacja projektów na terenie wszystkich gmin Pomorza, ważnych dla rozwoju regionu i podniesienia jakości życia mieszkańców.

Inwestycje w rozwój firm

Zarząd Województwa Pomorskiego udzielił przedsiębiorcom zarówno dotacje jak i pożyczki w ramach inicjatywy JEREMIE na inwestycje podstawowe i innowacyjne. Dzięki wsparciu stworzono Instytucje Otoczenia Biznesu typu parki naukowo-technologiczne czy inkubatory przedsiębiorczości, wśród nich m.in. Pomorski Park Naukowo-Technologiczny, Gdański Inkubator Przedsiębiorczości STARTER, inkubatory w Bytowie, Kościerzynie, Lęborku i Kartuzach. Dzięki środkom z RPO WP 2007-2013 przedsiębiorcy wyjeżdżali na targi zagraniczne, by promować swoje produkty. Dużym sukcesem zakończyła się realizacja projektu Invest in Pomerania, którego celem była kompleksowa obsługa inwestorów. Projekt został uznany przez Polską Agencję Informacji i Inwestycji Zagranicznych za najlepsze Centrum Obsługi Inwestora w Polsce. Przy jego udziale z sukcesem zrealizowano 57 inwestycji, dzięki którym powstało prawie 9 tysięcy miejsc pracy.

Ku społeczeństwu wiedzy

Ze środków RPO WP 2007-2013 dotację otrzymały projekty dotyczące rozwoju społeczeństwa informacyjnego i opartego na wiedzy. Dzięki ich realizacji poprawiła się jakość i dostępność infrastruktury naukowo-dydaktycznej pomorskich szkół wyższych, m.in.: Uniwersytetu Gdańskiego, Politechniki Gdańskiej oraz Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Duże efekty w zakresie zwiększenia dostępu do Internetu przyniosła realizacja projektu rozwoju sieci szerokopasmowych realizowanego przez ORANGE. Wdrożono także m.in. elektroniczną platformę komunikacji Policji ze społecznością regionu.

Wykorzystane szanse miast

Istotnym obszarem wsparcia RPO WP 2007-2013 był rozwój miast. Zarząd Województwa Pomorskiego udzielił dofinansowania dla projektów dotyczących rozwoju transportu zbiorowego w głównych miastach regionu, m.in. w Gdańsku, Gdyni, Słupsku i Starogardzie Gdańskim. Spośród tych inwestycji szczególnie wyróżnił się projekt gdyńskich trolejbusów, który otrzymał nagrodę Komisji Europejskiej RegioStars w roku 2014 za najlepszą w Europie inwestycję w publiczny transport zbiorowy zgodny z zasadą zrównoważonego rozwoju.

Dofinansowanie otrzymało także 8 projektów rewitalizacji zdegradowanych obszarów miast, w tym Traktu Książęcego w Słupsku czy Dolnego Miasta w Gdańsku. Dwa lata od nagrody dla gdyńskich trolejbusów, gdański projekt rewitalizacji Dolnego Miasta otrzymał nagrodę Regiostars w kategorii CityStar – zintegrowane strategie na rzecz rozwoju obszarów będących w trudnej sytuacji.

Projekty RPO WP 2007-2013 zwiększyły również potencjał turystyczny oraz atrakcyjność inwestycyjną miast. Przykładowe inwestycje to: rozbudowa Teatru Muzycznego w Gdyni, adaptacja zabytkowych fortów wojskowych w Gdańsku na Centrum Hewelianum, stworzenie Filharmonii Kaszubskiej w Wejherowie, Żuławskiego Parku Historycznego w Nowym Dworze Gdańskim  i szeregu innych inwestycji. Z dużym sukcesem zainwestowaliśmy także środki w ramach Inicjatywy JESSICA. Dzięki niej inwestorzy komercyjnych przedsięwzięć takich jak: Stary Maneż w Gdańsku, Fun Arena na stadionie Energa w Gdańsku, Stary Browar w Kościerzynie czy Aquapark w Redzie otrzymali preferencyjne pożyczkę na realizację swoich inwestycji.

Nowa infrastruktura transportowa

Zarząd Województwa Pomorskiego mocno postawił na rozwój infrastruktury transportowej. W zakresie dróg skupiono uwagę na zwiększeniu dostępności tras do autostrady A1. Do realizacji wybrano również projekty, któ­re w znaczący sposób odciążyły układ komunikacyjny miast, m.in. poprzez budowę obwodnic i obejść miast i miejscowości, pozwala­jących na odciążenie ruchu drogowego w ich centrach, jak również poprzez przebudowę istniejących układów komunikacyjnych we­wnątrz miast. Wśród tych projektów są m.in.: budowa węzła integracyjnego w Tczewie (projekt otrzymał nagrodę Towarzystwa Urbanistów Polskich w kategorii „najlepiej zorganizowana przestrzeń publiczna w Polsce”), przebudowa układu drogowego węzła św. Maksymiliana w Gdyni czy budowa ulicy Łostowickiej w Gdańsku. W ramach projektów z zakresu infrastruktury kolejo­wej wsparte zostały połączenia, które są niezwykle istotne z punktu widzenia przewozów pasażerskich i towarowych, m.in. zmodernizowano helski korytarz kolejowy – linię kolejową nr 213 Reda – Hel.

Poza wsparciem w wymienionych obszarach dotacje otrzymały także projekty w zakresie: 

ochrony środowiska – dotyczące m.in. gospodarki wodnej i odpadami komunalnymi, wykorzystania OZE oraz termomodernizacji budynków publicznych; 

ochrony zabytków i rozwoju turystyki – m.in. przez renowację katedry w Oliwie, adaptację kościoła św. Jana na centrum kulturalne czy stworzenie Zintegrowanego Systemu Informacji Turystycznej Województwa Pomorskiego (projekt otrzymał prestiżową Ulysses za innowacje w turystyce przyznawaną przez Światową Organizację Turystyki); 

rozwoju infrastruktury ochrony zdrowia – przez budowy i remonty szpitali, a także zakup specjalistycznego sprzętu medycznego. Dotacje przeznaczone zostały także na zakup nowoczesnego sprzętu dla służb ratowniczych.

Kontynuacja w nowym Programie

Realizacja nowego Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 jest bezpośrednią kontynuacją Programu z lat 2007-2013. Wiele ważnych dla rozwoju regionu inwestycji były finansowanych w pierwszej kolejności w Programie na lata 2007-2013, a następnie, kolejne etapy inwestycji, w Programie na lata 2014-2020. Tak jest w przypadku rozwoju Centrum Hewelianum, Centrum św. Jana oraz na przykład parkingów przy Pomorskiej Kolei Metropolitalnej.

Kontynuację widać również w zakresie przygotowania projektów pod nową unijną perspektywę. W Programie na lata 2007-2013 sfinansowano dużą część projektów polegających na przygotowaniu dokumentacji projektowej dla inwestycji m.in. drogowych i kolejowych, których właściwa realizacja planuje się sfinansowana w nowym unijnym budżecie. Dzięki temu zabiegowi Zarząd Województwa Pomorskiego może dziś bardzo sprawie wybierać projekty do dofinansowania.

Efektem tego jest m.in. bardzo wysokie tempo wdrażania środków z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 oraz pozycja lidera wśród polskich województw, jeżeli chodzi o poziom zakontraktowanych środków w nowym programie regionalnym.

Marcin Twardokus